Hayatımızın her alanında dijital teknolojiye giderek daha bağımlı hale geldiğimiz bugünlerde, yeni bir akıllı telefon uygulaması ruh halimize ve duygularımıza dair yepyeni bir bakış açısı sunuyor.
Spike Jonze'un çok tartışılan filmi "Her" gelecekte sanal yardımcılarımızla, birçok farklı çevrimiçi etkinlik üzerinden bağımlı olacağımız arayüzlerle yaşayabileceğimiz duygusal ilişkileri sorguluyordu. Belki de bu yeni arayüzler gelecekte kendimizi daha iyi anlamamıza yardımcı olacaklar; tıpkı Cambridge merkezli ei Techologies'in yakında çıkaracağı uygulama gibi. ("ei" İngilizcede "emotionally intelligent" yani "duygusal olarak zeki" anlamına geliyor.)
Şirket, akıllı telefonlar üzerinden yapılan görüşmelerde, konuşmanın içeriğinden ziyade akustiği aracılığıyla kişilerin ruh halini tanımlayabilecek bir uygulama geliştiriyor. Böyle bir teknolojinin, bankacılık hizmetleri gibi sesli yanıt sistemleriyle etkileşime girdiğimiz bir dünyada bariz ticari kullanımları var. Şirketin CEO'su Matt Dobson "Çağrı merkezlerinde asıl mesele, müşterilerin ne kadar memnun kaldıklarını anlamaktır," diyor. "Tüketici olarak sizin algınız, telefonun diğer ucundaki kişinin sesindeki değişimlerle ve tonlamayla oluşur."
Mühendisin doğuştan gelen merakı
Glaxo Smith Klein ve Phillips Electronics gibi sağlık sektöründeki firmalardaki deneyimi sayesinde Dobson, bu teknolojinin kayda değer imkanlar sunduğu ruh sağlığı konusuna ilgi duymaya başlamış. "Duygu tanıma ve ruh sağlığı alanında gerçekten farklı bir şeyler yapmak istedim," diyor Dobson. Bir gün, Cambridge'den bir arkadaşı Dobson'a bir makale gösterir, beraber bazı teknik çalışmaları incelerler ve birlikte bir şeyler inşa edebileceklerini düşünürler. "Ruh sağlığı pazarına bakarsanız en büyük ihtiyaçlardan biri olduğunu görürsünüz; kanser ve kalp hastalığından daha büyük bir pazardır ama sağlık harcamalarındaki payı yalnızca onda bir kadardır." Dobson, Ashes serisinden dönen kriketçi Jonathan Trott'un medyada yer alışı ve Lloyds CEO'sunun stres nedeniyle izne ayrılışı gibi psikolojik meselelerle ilgili daha büyük kamu farkındalığının oluştuğu örneklerden bahsediyor.
Cambridge'den MBA derecesini almadan önce Bath Üniversitesi'nde makine mühendisliği okuyan Dobson, bilim alanındaki bu temeli sayesinde güçlü başlangıç yapabilmiş. "Mühendisliğin özü doğuştan gelen bir meraktır, bir şeyleri kurcalamaktan ve değiştirmeye çalışmaktan korkmamaktır," diye açıklıyor Dobson, "Bu alanda uzman olmasam da, doğru ve akıllıca sorular soracak kadar bilgim var; bir araştırma makalesini inceleyip muhtemel sınırların ne olduğuna dair fikir edinebilirim."
Konuşma tanıma
Girişimlerinin başlangıcında konuşma, dil ve makine öğrenimi alanlarında uzman desteğine ihtiyaç duymuşlar. Bunun üzerine, East Anglia Üniversitesi'nden Bilgisayar Bilimleri Profesörü ve konuşma tanıma uzmanı Sephen Cox'a başvurmuşlar ki kendisi şu an danışmanlıklarını yapmakta.
"Empatik algoritma" bir konuşmada geçen sözcüklerin anlamını bilmesek de duygularını anlayabileceğimiz fikrine dayanıyor; tıpkı yabancı dilde televizyon ya da film izlerken olduğu gibi. "Bu, sesin hangi bölümlerinin duyguları ifade ettiğini, akustik olarak hangi özelliklerin duyguyu ele verdiğini anlamakla ilgilidir; analiz ettiğimiz her bir konuşma kesitinde muhtemelen 200-300 arasında özellik kullanıyoruz." Telefondaki diğer bütün arka plan sesleriyle mekanik seslerin arasından, ifade edilen en olası duyguyu çekip çıkarabilmesi için bolca veri toplayarak istatistik tabanlı bu sistemi eğitmişler.
Duygusal yaşam takibi
Dobson, bir görüşmenin duygusal analizini o anda yapabilecek ve bu analizi kullanıcıya tweet olarak gönderme imkanı sunacak ücretsiz bir uygulamanın yakında çıkacağını söylüyor. "Mesela şöyle diyecek 'Matt telefonla görüştü,' hatta senin Twitter adresini eklersem, ikimiz arasında bir diyalog oluşturup 'Cubed'dan John ile keyifli bir görüşme yaptım,' diyecek."
Ancak duygusal yaşam takibini içeren bir sonraki adım biraz daha karmaşık. Dobson, "Bu, oldukça sofistike bir yazılım," diye açıklıyor. Anafikri, duygu durumlarımızı günün diğer zamanlarındaki diğer verilerimizin parçalarıyla karşılaştırabilecek olmamız. "Bu verileri insan davranışını takip etmek ve anlamak için nasıl kullanabiliriz?" diye soruyor Dobson. "İnsanlar depresyondayken ruh sağlıklarını takip edebiliyorsak ne zaman ve neden depresyona girdiklerini de anlayabilir miyiz?"